“Slapen is”, zegt Floris Wouterson, “belangrijker dan eten en bewegen samen.” En toch verwaarlozen velen van ons de nachtrust. Dat moet veranderen. “Want slapen is de cruciale factor voor prestaties en succes.’’
Floris Wouterson haast zich te benadrukken dat hij geen (para)medicus is, geen artsenopleiding gevolgd heeft. Dat laat onverlet dat hij wél slaapexpert is. “De onwetendheid op dit terrein is bij het grote publiek, helaas, groot.” Afkomstig uit de bancaire wereld werd Floris zelf geconfronteerd met slaapproblemen. “Het heeft drie jaar geduurd voor ik voor mezelf de code had gekraakt.” Ondertussen was hij zo gepassioneerd dat hij de financiële sector de rug toekeerde en zich specialiseerde op slaapgebied.
Als schrijver van Superslapen geeft Floris onder meer ook trainingen en cursussen. Bovendien geeft hij lezingen en workshops en leidt hij jaarlijks tussen de veertig en vijftig slaapcoaches op. Daarnaast is hij betrokken bij verschillende voetbalclubs en wielerploegen. Binnen die sporten wordt geprobeerd elk klein voordeeltje ten opzichte van de opponent uit te buiten. “Slapen kan daar de verschilmaker zijn.”
Floris weet als geen ander dat het belang van goed slapen vaak onderschat wordt. Hijzelf noemt slapen “de cruciale factor voor prestaties en succes”. En dat geldt niet alleen voor sporters, maar ook voor mensen in het bedrijfsleven. “Eigenlijk voor ons allemaal, het is namelijk van belang voor een goede gezondheid.”
Veel mensen slapen slecht. Floris kent de redenen daarvoor. En kan je helpen al snel aanpassingen aan te brengen waardoor verbetering optreedt. Slaapproblemen worden vaak weggewoven. “Er is een categorie mensen die zegt: sleep is for the weak. Daarop zeg ik altijd: keep on dreaming. Dat is echt onzin. Anderen nemen het maar voor lief dat ze niet goed slapen en ’s ochtends moe wakker worden. Als je last hebt van je knie ga je meestal naar de dokter, de fysiotherapeut of misschien wel naar een masseur. Maar als we slecht slapen, blijven we er vaak gewoon mee doorlopen. ‘Tsja, daar kan je weinig aan doen’, zeggen we dan. Dat is heel gek natuurlijk. En zeker als je weet wat slaapgebrek allemaal met je doet”, aldus Floris.
Het boek dat hij schreef over zijn Superslapen-methode kent acht hoofdstukken. Die vertellen waar het aan kan schorten én wat er aan te doen is. “Er zijn, even kort door de bocht, twee vormen van insomnia of slapeloosheid. De primaire heeft een medische aard. Dat kan bijvoorbeeld slaapapneu zijn, narcolepsie of het rustelozebenensyndroom. Dat geldt voor ongeveer twintig procent van alle gevallen. De overige tachtig procent heeft vrijwel zonder uitzondering geconditioneerde slaapproblemen. Die hebben we ons, door onze levensstijl, min of meer zelf aangedaan.”
Je slaap wordt medebepaald door de manier waarop je in het leven staat
Die laatste groep kan hij helpen. “Bij slaapproblemen van medische aard ga ik niet aan de knoppen draaien. Voor die andere, veel grotere groep geldt dat goed slapen een mindset is. Voor díe mensen kan ik wat betekenen. Mensen die een uitdaging met slapen hebben, denken vaak dat het glas half leeg is in plaats van half vol. Hun slapen wordt medebepaald door de manier waarop ze in het leven staan.” Weet je eenmaal hoe geconditioneerd iemand over slapen denkt, dan is het zaak een aantal quick wins te boeken. Je slaapcomfort en slaapomgeving zijn bijvoorbeeld belangrijk. “Een goed dekbed, een fatsoenlijke matras, een goed kussen, maar ook de temperatuur en luchtkwaliteit zijn belangrijk. En is die kamer netjes opgeruimd? Bij sommigen is de slaapkamer bijna een halve kantoorruimte, met laptops, telefoons en laadstations. Maar ook een berg ongewassen onderbroeken die rondzwerft kan je hinderen. Je slaapt gewoon beter in een mooie, serene ruimte.
Daarnaast is het belangrijk om in beeld te brengen welke slaaproutines iemand heeft. “En dan is het niet alleen de vraag ‘wat doe je voordat je naar bed gaat?’ Wat je overdag uitspookt, bepaalt heel sterk hoe jij ’s nacht slaapt. Ben je een couchpotato die de hele dag bingewatcht, dan heb je een te lage slaapdruk en ga je per definitie al niet goed slapen. Maar hang je met je lichaam en brein voortdurend aan het internet, dan is het vaak erg moeilijk om rustig en ontspannen te worden en lekker in te slapen. We zijn met z’n allen, door hoe we onze maatschappij hebben ingericht, een beetje de weg kwijtgeraakt.” Voldoende daglicht is bijvoorbeeld belangrijk. “Zorg dat je minstens één uur per dag buiten komt.”
Ook koffie (en andere dranken en voedsel) en (een gebrek aan óf een overvloed aan) beweging hebben zo hun invloed natuurlijk. “Ik probeer mensen op een sympathieke manier een spiegel voor te houden. We eten bijvoorbeeld veel te hoog calorisch: veel te veel koolhydraten en snelle suikers. Frisdranken, energydrinks, pizza’s, pasta, koekjes, snoep… het verstoort allemaal je bloedsuikerspiegel.” Het gevolg: je krijgt een enorme dosis cortisol. Juist dat stofje wordt ook aangemaakt als we stress van ons werk hebben. “Het is de ideale cocktail om niet lekker en niet goed te slapen.”
“Slaap is zelfs belangrijker dan eten en bewegen samen. Als je bijvoorbeeld niet weet dat je hongerhormonen in de slaap gereguleerd worden, kun je diëten wat je wil. Slaap je minder goed, dan is de boel uit balans en eet je de dag erop te veel calorieën.” Dat is zelfs een vicieuze cirkel. “Als je niet goed slaapt, maak je minder goede voedselkeuzes. Door minder goede voedselkeuzes ga je weer minder goed slapen.”
Je kunt ziek worden van te weinig slaap. “Als je een chronisch slaaptekort opbouwt en daar niks aan doet, is de kans dat je diabetes type 2 ontwikkelt heel realistisch. Maar ook obesitas, osteoporose, een teruglopend libido en vergeetachtigheid en uiteindelijk geheugenverlies kunnen voortkomen uit slaaptekort.” Regelmaat is, het zal niet verbazen, belangrijk. Een vast slaapritme verdient dan ook de aanbeveling. “Zorg dat je een ritme hebt, wat je gedurende de hele week, dus ook in het weekend, aanhoudt. Ga ook niet één dag uitslapen, ook niet na een feestje. En stop met snoozen. Hou gewoon alle dagen vast aan je slaapvenster.” Onregelmatig werken heeft ook zijn aandacht. Veel nachtdiensten en wisselende diensten zijn funest voor een vast ritme.
De reis van Floris Wouterson naar slaapexpertise begon niet in een laboratorium of een universiteit, maar in de harde realiteit van de bancaire wereld. Jarenlang stelde hij zijn carrière boven alles, inclusief zijn eigen slaap. Dit leidde tot een onvermijdelijke ontmoeting met de man met de hamer: een periode van intense vermoeidheid en gezondheidsproblemen. Het kostte hem drie jaar om zijn slaap en gezondheid weer op de rit te krijgen. Deze persoonlijke strijd heeft zijn leven en carrière een nieuwe richting gegeven. Het inspireerde hem om zijn ook in het Duits en Engels vertaalde bestseller Superslapen te schrijven. Het boek is een gids die helpt de slaapkwaliteit te verbeteren. Kijk voor meer informatie op www.superslapen.nu
